Na terytorium Polski pierwszymi osobami które można łączyć z opieką hospicyjną byli: Hanna Chrzanowska, Stanisław Kownacki, Hanna Boratyńska oraz ks. Eugeniusz Dutkiewicz.

Hanna Chrzanowska pielęgniarka od początku swojej kariery zawodowej zaangażowana w wiele form samokształcenia (studia, wyjazdy zagraniczne) oraz kształcenia młodych adeptek zawodu pielęgniarki – wykładowca w Uniwersyteckiej Szkole Pielęgniarek i Higienistek w Krakowie, redaktorka pierwszego miesięcznika dla pielęgniarek – Pielęgniarka Polska. Brała czynny udział w wielu pracach społecznych, konsultacjach aktów prawnych mających kluczowe znaczenia dla zawodu pielęgniarek. Od zawsze zaangażowana w życie kościoła, mówiąca o tym głośno i całym swoim życiem świadcząca o swojej wielkiej miłości do Boga i ogromnej wierze. Po przejściu na emeryturę postanawia zorganizować formalną pomoc pielęgniarską w oparciu o struktury kościelne, niezależna od państwowej służby zdrowia jako odpowiedź na potrzeby samotnych, starszych, często schorowanych ludzi pozostawionych samych sobie w zaciszu własnych ścian. Jako pielęgniarka wiele razy stykały się z takimi ludźmi i wiele razy zastanawiała się w jaki sposób mogłaby realnie im pomóc. Po wsparcie moralne dla swoich planów zwraca się do ks. Karola Wojtyły, który chętnie przystaje na pomoc w jej zamierzeniach. Przy wsparciu finansowym kościoła powstają placówki wsparcia pielęgniarskiego w całej archidiecezji krakowskiej. Jako znana osoba w tym kręgu dzięki swojej sile oddziaływania na ludzi przyciąga do tej idei wiele osób, które na stałe postanawiają pomóc ciężko chorym i samotnym ludziom – zarówno ze strony duchowej ( księża, klerycy, siostry zakonne ) jak również tej medycznej – lekarze, szeregi pielęgniarek oraz studenci wielu uczelni krakowskich. Wszystko oparte o wolontariat zatacza coraz szersze kręgi. Dla swoich podopiecznych Hanna organizuje wyjazdy rekolekcyjne dzięki którym zyskują oni nowe siły i wiarę w lepsze jutro. Hanna Chrzanowska umiera w roku 1973 po długoletniej walce z chorobą nowotworową. W 1995 roku rozpoczyna się proces beatyfikacji Hanny Chrzanowskiej a 28 kwietnia 2018 roku odbywa się uroczysta msza beatyfikacyjna w Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w krakowskich Łagiewnikach.

Pod koniec lat siedemdziesiątych ubiegłego stulecia w Krakowie narodziła się idea hospicyjna wśród członków Synodialnego Zespołu Studyjnego, lekarzy krakowskiego Instytutu Onkologii oraz Lekarzy, a przede wszystkim Ordynatora Oddziału Zakaźnego, Szpitala im. S. Żeromskiego dr Stanisława Kownackiego w którego murach oddziału w związku z dość znacznym spadkiem chorób zakaźnych w tamtejszym czasie często na wolnych łóżkach kładzione były osoby ciężko chore, często z chorobami nowotworowymi, które umierały tam w bólu, cierpieniu i osamotnieniu. Było to ogromne wyzwanie dla personelu tego oddziału, ale również rodzin ów pacjentów jak i ich samych. Chory taki często był traktowany jako zło konieczne z którym w sumie nie wiadomo co dalej począć. Na rozwiązanie tego problemu przybyły rzesze wolontariuszy, którzy w ramach nieodpłatnej pomocy świadczyli swoją wiedzą medyczną, czasem, poświęceniem, wsparciem, dobrym słowem – wszystkim tym czego potrzebowali ów chorzy.

W 1978 roku na zaproszenie Hanny Boratyńskiej przyjeżdża do Polski Cecylii Sanders ze swoimi wykładami dla lekarzy na temat idei hospicyjnej oraz leczeniu bólu u osób z chorobami nowotworowymi. W Gdańsku, Warszawie oraz Krakowie odbywają się konferencje dla lekarzy, którzy żywo reagują na temat pomocy w ramach hospicyjnej opieki. Pierwszym efektem tych spotkań było zawiązanie się w roku 1981 w Krakowie pierwszego stowarzyszenia zarejestrowanego we wrześniu 1981 roku pod nazwą Towarzystwo Przyjaciół Chorych Hospicjum. Główną ideą Towarzystwa było wybudowanie pierwszego domu opieki hospicyjnej oraz szerzenie jej założeń we wszystkich środowiskach medycznych i społecznych w Polsce. Samo towarzystwo jak i cele, które mu przyświecały zrzeszały wokół siebie tysiące osób realnie zaangażowanych w niesienie pomocy ludziom chorym oraz zbieranie funduszy na budowę hospicjum stacjonarnego. Ostatecznie Hospicjum Św. Łazarza w Krakowie zostało otwarte w roku 1996 gdy jego budowa przypadła głównie na czasy trudne w dziejach Polski. Najpierw stan wojenny, który nie był zwolennikiem jakichkolwiek działań oddalonych co spowodowało, iż działalność krakowskiego Towarzystwa została mocno ograniczona, a następnie czas transformacji, który również nie służył szybkości i skuteczności działania w takich formach życia społecznego stowarzyszenia.

W czasie stanu wojennego role pioniera w opiece hospicyjnej przejęło Hospicjum Pallotinum w Gdańsku – zajmujące się w tamtym okresie pomocą hospicyjna w warunkach domowych, zrzeszoną wokół ks. Eugeniusza Dutkiewicza – kapelana Akademii medycznej oraz Prof. Joanny Muszkowskiej-Penson. Jako organizacja kościelna miała zdecydowanie szersze pole do działania niż świeckie Towarzystwo Przyjaciół chorych Hospicjum z Krakowa.

Obie jednostki różniły się podejściem do idei hospicyjnej. Krakowska szkoła kładła ogromny nacisk na opiekę nad chorym onkologicznie, zaś gdańska mówiła o tym, iż najpełniejsza opieka nad umierającym to ta która dzieje się w jego codziennych warunkach – czyli w domu. Ta druga koncepcja zrzeszała wokół siebie wielu zwolenników wśród lekarzy, pielęgniarek, studentów medycyny oraz wielu innych profesji gotowych nieść pomoc wolontaryjnie w każdej wolnej chwili. Efektem zaangażowania tylu środowisk było powstanie kolejnych jednostek w innym miastach Polski. W latach 1985-1988 hospicja, polegające na pomocy pacjentom w ich domach, powstały w Poznaniu, Gdyni, Warszawie, Szczecinie, Elblągu, Katowicach, Koszalinie, Słupsku, Tczewie, Toruniu i Wrocławiu.

Pierwszym Hospicjum Stacjonarnym w Polsce było Hospicjum założone przez Towarzystwo Przyjaciół Chorych HOSPICJUM w Białymstoku przy ul. Świętojańskiej 1c – Więcej informacji tutaj.